Historia

Grudziądz był do lat 70-tych XIX wieku niewielkim miastem, otoczonym średniowiecznymi murami. Ważnym wydarzeniem mającym wpływ na jego szybki rozwój było oddanie w 1879 roku mostu kolejowo-drogowego przez Wisłę. Stopniowo zaczęły powstawać i rozwijać się firmy o różnych branżach, nastąpił szybki liczebny wzrost garnizonu grudziądzkiego. W różnych rejonach miasta zaczęto budować duże obiekty koszarowe, rozpoczęły działalność instytucje użyteczności publicznej niezbędne do prawidłowego funkcjonowania miasta.

Urzędniczy Związek Budowy Mieszkań w Grudziądzu

W drugiej połowie XIX wieku potroiła się liczba mieszkańców. W związku z tak szybkim napływem ludności zaistniała potrzeba wybudowania większej ilości domów mieszkalnych. Dlatego też urzędnicy zatrudnieni w służbach publicznych utworzyli w 1903 roku firmę pod nazwą Urzędniczy Związek Budowy Mieszkań w Grudziądzu, której celem miała być budowa i dostarczenie mieszkań członkom Związku. Na podstawie obowiązującego prawa firmę zarejestrowano jako spółdzielnię z ograniczoną odpowiedzialnością.

Dokładną datą zarejestrowania jest 17 stycznia 1903 roku. Członkami Związku mogli być urzędnicy publiczni, w wyjątkowych wypadkach Rada Nadzorcza mogła wyrazić zgodę na członkostwo osoby niebędącej urzędnikiem. Władze Związku stanowiły: Walne Zgromadzenie, Rada Nadzorcza i Zarząd.

Z braku dokumentacji nie są znane koszty budowy domów ani dokładne terminy ich ukończenia. Zachowały się jedynie kopie rysunków budowlanych elewacji frontowych niektórych budynków. Wiadomo jednak, iż w latach 1903-1906 Związek wybudował domy mieszkalne przy następujących ulicach:

• Kilińskiego - dwupiętrowy budynek, najstarszy w zasobach Związku, obecnie znajdujący się poza zasobami Spółdzielni;
• Młyńskiej - dwa budynki wzniesione nad kanałem Trynka przy nieistniejącej dziś części ulicy (podczas działań wojennych 1945 roku wszystkie budynki przy ul. Młyńskiej zostały zniszczone);
• Rapackiego - ogółem wzniesiono tu 6 budynków (do dziś znajdują się w zasobach Spółdzielni), w okresie walk 1945 roku niektóre mieszkania zostały poważnie uszkodzone, w większości do stanu używalności doprowadzili je sami lokatorzy;
• Kościuszki - dwa budynki wybudowane najpóźniej około 1906 roku (również nadal w zasobach Spółdzielni).

Stowarzyszenie Urzędników Budowy Domów w Grudziądzu

Po odzyskaniu niepodległości w 1920 roku majątek do tej pory niemieckiego Urzędniczego Związku Budowy Mieszkań przejęła polska spółdzielnia o nazwie Stowarzyszenie Urzędników Budowy Domów w Grudziądzu, do której przyjmowano pełnoletnich urzędników i funkcjonariuszy w służbie publicznej i wdowy po nich.

Zasoby mieszkaniowe w latach międzywojennych nie zmieniły się. W 1939 roku władze okupacyjne zlikwidowały Stowarzyszenie, przejęły jego majątek i wysiedliły mieszkańców.

Okupację hitlerowską przetrwały, aczkolwiek mocno zniszczone, wszystkie budynki z wyjątkiem dwóch przy ulicy Młyńskiej. Po przejściach wojennych pozostały w mniejszym lub większym stopniu nadające się do zamieszkania budynki przy ulicach:

• Kościuszki 37 i 39 - 14 mieszkań
• Kilińskiego 5 - 7 mieszkań
• Rapackiego 54 - 25 mieszkań
• Rapackiego 52 - 29 mieszkań

Do eksploatacji i porządkowania spraw Urzędniczej Spółdzielni Mieszkaniowej zabrano się zaraz po odzyskaniu niepodległości. W piśmie Wydziału Rejestrowego Sądu Okręgowego w Grudziądzu z dnia 17 czerwca 1945 roku czytamy: „zaświadcza się, że Urzędnicza Spółdzielnia Mieszkaniowa z ograniczoną odpowiedzialnością jest podług wpisu z dnia 1 maja 1939 r. w Sądzie Okręgowym, Wydział Rejestrowy pod numerem 21 zapisana. Skład Zarządu: Robert Manthey, Józef Talaśka, Józef Krause, Stanisław Domachowski”. W dniu 27 lipca 1945 roku postanowieniem Sądu Grodzkiego w Grudziądzu przywrócono Spółdzielni majątek - nieruchomości, zgodnie z zapisami w księdze gruntowej jako mienie opuszczone. Lokal Spółdzielni znajdował się wówczas w budynku przy ulicy Kościuszki 37, mieszkaniu nr 3.

Pierwsze powojenne Walne Zgromadzenie odbyło się w dniu 17 sierpnia 1945 roku - obecnych było 32 członków na 98 zarejestrowanych. Tematem Zgromadzenia był wybór lub dokooptowanie członków Zarządu i Rady Nadzorczej. Pierwsze (zarejestrowane w protokolarzu) posiedzenie Zarządu odbyło się w dniu 3 września 1945 roku i głównym jego tematem był przydział mieszkań. Kolejne zebrania Zarządu poświęcono zaciągnięciu kredytu na remont mieszkań przy ulicy Kilińskiego 5 i Kościuszki 37-39. Decyzje Zarządu zatwierdzała Rada Nadzorcza.

Na członków Spółdzielni przyjmowano do tej pory wyłącznie urzędników i funkcjonariuszy publicznych. Na wniosek Rady Nadzorczej podjęto na Walnym Zgromadzeniu uchwałę poszerzającą krąg osób uprawnionych do członkostwa w Spółdzielni. Zgodnie z nowym zapisem Statutu (§5) do Spółdzielni mogli też zostać przyjęci robotnicy, rzemieślnicy i pracownicy umysłowi, z koniecznością przedstawienia referencji dwóch członków i instytucji społecznej, względnie zakładu pracy.

Władze Spółdzielni w tym gorącym okresie powojennym miały mnóstwo problemów. Podstawowym była oczywiście sprawa generalnych remontów budynków, a właściwie ich odbudowa. Zarząd i Rada Nadzorcza rozpatrywały możliwość zaciągnięcia kredytu na ten cel. Najpoważniejsze z tych prac - remonty dachów - z braku funduszy zlecano na koszt lokatorów lub odkładano na okres późniejszy.

Zarząd Spółdzielni rozpatrywał również propozycję Okręgu Pomorskiego Związku Rewizyjnego Spółdzielczości Rzeczpospolitej zorganizowania spółdzielni administracyjno-mieszkaniowych w domach poniemieckich i opuszczonych. W dniu 15 maja 1946 roku zgłoszono wniosek o przydzielenie Spółdzielni domów poniemieckich. Miały to być budynku przy ulicy Fortecznej 9 i 12, Kościuszki 38, Koszarowej 10, 10A i 22. Decyzja władz miasta była jednak w tej sprawie negatywna.

Kolejnym problemem, z którym borykały się ówczesne władze Spółdzielni, była sprawa rozbiórki zniszczonych budynków przy ulicy Młyńskiej i porządkowania terenu. Zarząd Spółdzielni kilkakrotnie wzywał uprawniony organ do wykonania tych prac, jednakże koszt zburzenia ścian, gzymsów i murów grożących zawaleniem poniosła Spółdzielnia. Cegły pochodzące z rozbiórki budynków przy ulicy Młyńskiej postanowiono wykorzystać do remontu domów przy ulicy Rapackiego. Sprawa rozbiórki domów przy ulicy Młyńskiej ciągnęła się aż do 1949 roku.

Wiele kłopotów sprawiał też budynek przy ulicy Kilińskiego 5 - siedmiomieszkaniowy z lokalami o bardzo dużych powierzchniach. Budynek zasiedlony był w przeważającej liczbie przez rodziny urzędników państwowych, niebędących członkami Spółdzielni i niechcących nimi zostać. W związku z tym Walne Zgromadzenie w 1948 roku upoważniło Zarząd do sprzedaży budynku, a uzyskane w ten sposób środki zostały przeznaczone na dalsze remonty.

Spółdzielnia Mieszkaniowa w Grudziądzu

Zgodnie z ówczesnymi przepisami prawa 14 lipca 1949 roku Zarząd złożył deklarację przystąpienia do Centrali Spółdzielni Mieszkaniowych, a w kwietniu 1950 roku z nakazu tejże przejął członków i mienie zlikwidowanej Robotniczej Spółdzielni Mieszkaniowej w Grudziądzu, oddział Pomorskiej Spółdzielni Mieszkaniowej w Bydgoszczy. W dniu 16 kwietnia 1950 roku na Walnym Zgromadzeniu Urzędniczej Spółdzielni Mieszkaniowej w Grudziądzu uchwalono nowy statut (pierwszy powojenny) oraz ustalono nową nazwę - Spółdzielnia Mieszkaniowa w Grudziądzu. Statut zarejestrowano 17 czerwca 1950 roku.

Zmiany społeczno-polityczne w latach 50-tych sprzyjały rozwojowi spółdzielczości, w tym także mieszkaniowej. Przyjęte nowe zasady polityki mieszkaniowej państwa przestały preferować wyłącznie komunalne budownictwo mieszkaniowe. Zwrócono większą uwagę na konieczność aktywnego zaangażowania obywateli w budownictwo mieszkaniowe z własnych środków finansowych, a te warunki spełniała właśnie spółdzielczość mieszkaniowa.

Początek intensywnych inwestycji

Nowy Zarząd Spółdzielni wybrany w marcu 1959 roku rozpoczął okres intensywnego inwestowania. Spółdzielnia, która nie byłą jeszcze w pełni przygotowana do samodzielnego prowadzenia inwestycji, rozpoczęła w tym czasie nabór nowych członków, co było warunkiem uzyskania kredytów bankowych. Naprzeciw tym poczynaniom wystąpiły władze samorządowe, proponując przejęcie niektórych rozpoczętych inwestycji mieszkaniowych, gwarantując środki finansowe dla wykonawców, zobowiązując jednak Spółdzielnię do uzyskania kredytów oraz posiadania wkładów własnych członków.

Działalność inwestycyjną Spółdzielnia Mieszkaniowa w Grudziądzu rozpoczęła na przełomie 1958 i 1959 roku. W dniu 28 czerwca 1960 roku oddano do użytku pierwszy budynek powojenny przy obecnej ulicy Dworcowej i Królewskiej. Kolejnymi budynkami otrzymanymi od Miasta - Dyrekcji Budowy Osiedli Robotniczych - do wykończenia inwestycji i zasiedlenia były (obecne nazwy): Generała Pruszyńskiego 6, Tysiąclecia 3, Smoleńskiego 3.

Począwszy od 1962 roku przystąpiono do przygotowań inwestycyjnych w ramach powołanych własnych służb. Można przyjąć, że rok 1962 jest granicą oddzielającą działalność Spółdzielni o charakterze społecznym od działalności jako przedsiębiorstwa spółdzielczego. Pierwsze powojenne budynki - zaplanowane i wykonane przez Spółdzielnię - to pięć budynków przy ulicy (dzisiejsze nazwy: Wyzwolenia i Słowackiego).

Wzrastające zapotrzebowanie na mieszkania, a także wpływ tak zwanej gospodarki planowej spowodował, że władze Spółdzielni zmuszone były oprzeć się na działalności służb inwestycyjnych bydgoskiego oddziału Centralnego Związku Spółdzielni Mieszkaniowych. Dzięki tym służbom własny Dział Inwestycji przygotowywał i realizował kolejne inwestycje mieszkaniowe i towarzyszące. W 1963 roku nastąpiła zabudowa obecnej ulicy Piłsudskiego, gdzie oddano budynki mieszkalne: Piłsudskiego 40-42 (1962 rok) i Piłsudskiego 34-38 (1965 rok).

Od 1968 roku w okres przygotowań, a następnie realizacji wchodzi budowa osiedla Kopernika, którego nazwa została nadana w 1973 roku w 500-tną rocznicę urodzin Astronoma. Pierwsze budynki na tym osiedlu zostały oddane w 1970 roku przy ulicy Kopernika i Piaskowej, ostatnim zadaniem było oddanie w 1992 roku bloku mieszkalnego przy ulicy Chełmińskiej 74.

Realizując inwestycję osiedla Kopernika przygotowywano się do jeszcze większego wyzwania. W 1972 roku Wojewódzka Rada Narodowa zatwierdziła plan przestrzennego zagospodarowania terenu dawnej wsi Strzemięcin, umożliwiając w ten sposób budowę osiedla mieszkaniowego. Już 18 grudnia 1974 roku został zasiedlony pierwszy budynek oznaczony administracyjnie Śniadeckich 38. Osiedle Strzemięcin jest w tej chwili największym osiedlem Spółdzielni.

Pod koniec lat 70-tych kończyły się rezerwy terenów pod budownictwo mieszkaniowe. Dlatego też zaczęto szukać terenów o dużej, niezagospodarowanej powierzchni, położonych na obrzeżach miasta. W listopadzie 1973 roku podjęto pierwszą uchwałę o rozpoczęciu prac przygotowawczo-projektowych pod uzbrojenie obecnego osiedla Lotnisko. W dniu 13 kwietnia 1982 roku oddano do użytku pierwszy budynek przy ulicy Warszawskiego 1, a w dniu 3 grudnia 1991 roku nastąpił odbiór ostatniego budynku przy ulicy Stachonia. Osiedle Lotnisko powstawało etapami, z przerwami prawie dziesięć lat.

W poszukiwaniach nowych terenów pod osiedla mieszkaniowe opracowano w 1978 roku koncepcję zagospodarowania gruntów po PGR Rządz. W 1982 roku rozpoczęto budowę głównej drogi osiedla (dzisiejsza nazwa) - Konstytucji 3 Maja i uzbrajanie terenu. Pierwsi lokatorzy zamieszkali w budynku przy ulicy Gąsiorowskiego 2 w październiku 1984 roku.

Niezależnie od wielkich inwestycji jak powstawanie nowych osiedli mieszkaniowych realizowano mniejsze - między innymi na osiedlu Mniszek oraz Tarpno II.

Ciekawym epizodem w historii SM w Grudziądzu było przyłączenie w czerwcu 1973 roku Powiatowej Spółdzielni Mieszkaniowej w Łasinie. Spółdzielnia ta powstała w 1965 roku, wybudowała do momentu połączenia ok. 50 mieszkań, a następnie wspólnie z SM w Grudziądzu jeszcze 75. Ostateczny podział obu spółdzielni nastąpił w 1983 roku.

Poza własnymi zasobami Spółdzielnia Mieszkaniowa w Grudziądzu przejęła w 1974 roku budynki mieszkalne i pozostałe nieruchomości po Robotniczej Spółdzielni Mieszkaniowej przy Grudziądzkich Zakładach Przemysłu Gumowego. Były to budynki położone przy ulicach: Tysiąclecia 1, Mikołaja z Ryńska 1-7, Piłsudskiego 40-42, łącznie 20 bloków mieszkalnych.

Tworząc osiedla mieszkaniowe często na terenach oddalonych od centrum miasta, Spółdzielnia poza budynkami mieszkalnymi, zmuszona była do zapewnienia członkom zaplecza handlowo-usługowego. Stąd też powstawały w tym okresie liczne budynki o charakterze lokali użytkowych. Mieściły się w nich zarówno punkty handlowo-usługowe, jak i przychodnie zdrowia, przedszkola, biblioteki.

Sytuacja Spółdzielni po 1989 roku

Okres przemian gospodarczych w naszym kraju w sposób istotny wpłynął na sytuację finansową Spółdzielni. Wprowadzenie wysokiego oprocentowania zaciągniętych kredytów inwestycyjnych spowodowało wielomilionowe zadłużenie członków. Po wprowadzeniu nowego systemu kredytowania budownictwa mieszkaniowego, kredyt stał się wręcz niemożliwy do spłaty przez przeciętnego obywatela i dlatego Zarząd SM zadecydował o wstrzymaniu budowy domów mieszkalnych. Ostatni budynek został oddanych w 1993 roku na osiedlu Rządz. Sytuacja dla gospodarki Spółdzielni stała się niebezpieczna. Radykalnie wzrosły koszty utrzymania zasobów mieszkaniowych, między innymi poprzez likwidację dotacji z budżetu państwa do eksploatacji budynków, a następnie do centralnego ogrzewania. Mimo tej sytuacji poprzez trafne decyzje gospodarcze nie zaistniała konieczność zaciągnięcia kredytu na bieżące potrzeby. Jednym z takich działań było wdrożenie programu na rzecz poszanowania energii cieplnej. Opracowano program, który w ramach oszczędzania energii cieplnej zakładał m.in.: modernizację systemu grzewczego, docieplanie budynków i wymianę okien oraz opomiarowanie zużycia energii cieplnej i wody. Dla realizacji programu Spółdzielnia nawiązała szeroką współpracę z Przedsiębiorstwem Energetyki Cieplnej „OPEC GRUDZIĄDZ”. Dzięki niej zmodernizowano całe systemy grzewcze. Spółdzielnia ze swej strony zamontowało nowoczesne zawory termostatyczne oraz w ostatnich latach podzielniki centralnego ogrzewania w ilości 52 610 sztuk.

Opracowany przez Spółdzielnię program brał udział w 1993 roku w ogólnokrajowym konkursie na najlepszy program kompleksowego wdrażania termomodernizacji budynków. W konkursie tym uzyskano rekomendację Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa i dotacje w wysokości 600 tysięcy złotych. W latach następnych Zarząd Spółdzielni również ubiegał się o wsparcie finansowe z Ministerstwa. Łącznie w latach 1991-1999 uzyskano dotacje w wysokości 3,5 miliona złotych. Do kompleksowego realizowania programu energooszczędnego włączono także wymianę okien finansowaną ze środków Spółdzielni z niewielką odpłatnością członków oraz częściowe i całkowite docieplanie budynków. W latach 1991-2001 nastąpiło wzmożenie tych robót, m.in. wymieniono w tym okresie 11 703 sztuk okien. Proces docieplania budynków mieszkalnych zakończono w 2015 roku. W latach 2013 - 2018 doposażono w centralną ciepłą wodę budynki, której takiego udogodnienia nie miały i jednocześnie zlikwidowano w tych budynkach gazowe podgrzewacze wody. Łącznie modernizacja ta dotyczyła 1 921 mieszkań położonych w 48 budynkach mieszkalnych.

W związku z tym, iż w zasobach Spółdzielni znajdują się budynki w większości ponad dwudziestoletnie i starsze obserwuje się narastające z biegiem lat zwiększone potrzeby remontowe. Nakłady na remonty bieżące są finansowane z opłat czynszowych od lokali mieszkalnych i użytkowych. Wpływy te od lat nie zaspokajają w pełni potrzeb. Do najpoważniejszych remontów należą: wymiana dźwigów osobowych, remonty i wymiana instalacji gazowych i elektrycznych. Dokonywane okresowo przeglądy tych instalacji wykazują konieczność ich wymiany w wielu budynkach.

Spółdzielnia posiada w swoich zasobach również lokale użytkowe. Przez wiele lat nie były one ani remontowane, ani modernizowane. Sytuacja na rynku, duża konkurencja zmusza do zmiany postawy. Aby lokale te znalazły najemców, a co za tym idzie przynosiły dochód, muszą spełniać określone wymogi. Dlatego też Zarząd Spółdzielni od kilku lat stopniowo podejmuje prace mające na celu ich uatrakcyjnienie (m.in. wymiana okien, witryn, malowanie elewacji).

Działalność społeczno-wychowawcza

Obowiązek prowadzenia działalności społeczno-wychowawczej nałożyło Spółdzielnię już Walne Zgromadzenie Członków w 1938 roku. W praktyce jednak w okresie przedwojennym jak i powojennym działalność ta nie była prowadzona. Rozpoczęto ją dopiero w latach intensywnego inwestowania - po 1959 roku. W kolejnych statutach Spółdzielni obowiązek ten brzmiał: „Spółdzielnia prowadzi działalność społeczno-wychowawczą, świetlice, kluby, zespoły artystyczne i kółka zainteresowań i inne działalności w miarę potrzeb Spółdzielni”. W statucie uchwalonym przez Zebranie Przedstawicieli Członków 21 września 1995 roku zmieniono sformułowanie na: „Spółdzielnia (…) prowadzi działalność społeczną i kulturalną oraz inną działalność gospodarczą w miarę potrzeb Spółdzielni”.

Pierwsze budynki mieszkalne oddane do użytku posiadały już w swoich piwnicach pierwsze świetlice. W 1963 roku w budynku przy ulicy Wilsona 1 urządzono pierwszą świetlicę. Działalność jej podlegała na organizowaniu zajęć świetlicowych dla dzieci i młodzieży. Od 1960 roku działalnością społeczno-wychowawczą zajmuje się Sekcja Społeczno-Wychowawcza, a z ramienia Rady Nadzorczej nadzór sprawuje Komisja Pracy Kobiet. Opracowany zostaje również Regulamin działalności społeczno-wychowawczej przyjęty przez Zarząd w listopadzie 1966 roku. W ciągu dwóch lat powstają nowe świetlice: przy ulicy 20-lecia PRL (obecnie Królewska) i ulicy Wojska Polskiego (obecnie Piłsudskiego). We wrześniu 1978 roku rozpoczęły pracę trzy kluby: „Centrum” przy ulicy Moniuszki 13, „Kopernik” przy ulicy Bydgoskiej oraz „Pinokio” przy ulicy Mikołaja z Ryńska. Według klasyfikacji przyjętej przez Centralny Związek Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego kluby „Centrum” i „Kopernik” posiadały I kategorię, czyli najwyższą, zaś klub „Pinokio” - kategorię II. Na pozostałych osiedlach istniały tylko świetlice.

Od kwietnia 1986 roku działalnością społeczną i kulturalną kieruje kierownik działu w randze pełnomocnika Zarządu co świadczy o doniosłości tej sfery działalności Spółdzielni. W styczniu 1987 roku powołany został Społeczny Komitet Budowy Ogólnopolskiej Osady Młodzieży Spółdzielczej „Grud”, który funkcjonował w ramach działalności społeczno-wychowawczej. Inicjatywa ta uzyskała aprobatę ówczesnych władz Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego, a także władz miasta. Projekt przewidywał budowę na wolnych przestrzeniach osiedla Strzemięcin, w kilku etapach - zespołu boisk sportowych, domków campingowych, a także budynków hotelowo-administracyjnych. Został on opracowany przez młodych architektów z Grudziądza przy współpracy wybitnych architektów z Warszawy. Dzięki współpracy całej załogi Spółdzielni Mieszkaniowej, zaangażowaniu społecznym Rady Osiedla Strzemięcin przygotowano zespół boisk z trybunami. Zbieg okoliczności sprawił, że powstającym projektem i jego realizacją zainteresowali się Anglicy. W czasie Kongresu Spółdzielni Mieszkaniowych doszło do spotkania delegacji angielskiej z ówczesnymi władzami grudziądzkiej SM. W składzie delegacji był uczestnik II wojny światowej, Tom Wortley, który lata okupacji niemieckiej spędził jako jeniec wojenny w Grudziądzu. Z jego inicjatywy Osadą „Grud” zainteresowała się fundacja Building and Social Housing Foundation. W wyniku wizyty przedstawicieli tej Fundacji projekt Osady otrzymał w 1987 roku specjalną nagrodę Srebrnej Statuetki i tysiąc funtów. Niestety realizacja budowy zakończyła się na etapie zespołu boisk, głównie ze względów finansowych. Od 1991 roku corocznie organizowana była na Osadzie „Grud” impreza rekreacyjno-sportowa dla mieszkańców Grudziądza. Współorganizatorem, prócz Spółdzielni, była firma East Midlands Housing Association Ltd z Coalville w Wielkiej Brytanii, a główną nagrodą „Turnieju Rodzin” - 100 funtów. Ze względu jednak na oszczędności finansowe od dwóch latach zaniechano jej corocznej organizacji.

W latach 90-tych działalność społeczno-wychowawcza zostaje przekazana pod kierownictwo poszczególnych administracji osiedli. W chwili obecnej SM posiada pięć klubów osiedlowych, w których organizowane są zajęcia dla dzieci, młodzieży i osób starszych. Działa w nich wiele kół zainteresowań, zespołów wokalnych i tanecznych. W obecnej sytuacji, w wyniku likwidacji domów kultury i tego typu instytucji, jest to często jedyna forma spędzenia ciekawie wolnego czasu przez dzieci i osoby starsze. Warto przy tej okazji pochwalić się osiągnięciami podopiecznych. Wśród licznych kół zainteresowań na szczególną uwagę zasługuje modelarnia lotniczo-kosmiczna. Jej członkowie w ciągu ostatnich lat uczestniczyli w wielu zawodach rangi krajowej i międzynarodowej zdobywając złote, srebrne i brązowe medale. Chlubą Spółdzielni pozostaje także Chór Męski „Echo”, zdobywający laury na przeglądach i festiwalach w Polsce i Europie.

Działalność telekomunikacyjna

Od 1992 roku działalnością statutową Spółdzielni jest prowadzenie spółdzielczej telewizji kablowej. Pierwszy sygnał telewizji kablowej odebrali mieszkańcy osiedla Kopernika, którzy mieli do dyspozycji dwa programy polskie (TVP 1 i TVP 2), dziesięć programów satelitarnych, przeważnie niemieckojęzycznych oraz planszową telegazetę. W 1993 roku pojawia się w telewizji program lokalny, tworzony początkowo przez Centrum Kultury „Teatr” w Grudziądzu, a od 1996 roku wspólnie ze studiem SM. W 1997 roku Spółdzielnia inwestuje w profesjonalny sprzęt do realizacji telegazety planszowej, która uzyskuje ogromną popularność w mieście.

Spółdzielnia Mieszkaniowa w Grudziądzu jest jednym z większych operatorów sieci kablowych w Polsce. Sieć TVK SM posiada ponad 160 programów ujętych w pakiety telewizyjne. W 2002 uruchomiono usługę dostępu do Internetu za pośrednictwem kabla TV, a w 2009 roku - usługę telefonii stacjonarnej. Program lokalny realizowany jest na żywo przez dziennikarzy TV SM, na profesjonalnym, cyfrowy sprzęcie. Spółdzielnia rozwija sieć opartą na technologii światłowodowej w celu zwiększenia jakości świadczenia usług telekomunikacyjnych w budynkach mieszkalnych oraz przedsiębiorstwach na terenie Grudziądza.

Więcej informacji o Telewizji Kablowej Spółdzielni Mieszkaniowej w Grudziądzu dostępnych stronie internetowej tvksm.pl.

Stan aktualny Spółdzielni

Spółdzielnia Mieszkaniowa w Grudziądzu jest jedną z największych i najstarszych spółdzielni w Polsce. Posiada w swoich zasobach ponad 750 000 m² powierzchni użytkowej i ponad 14 tysięcy członków. Najwyższym organem Spółdzielni jest Walne Zgromadzenie, które jest zwoływane przez Zarząd raz w roku, a ponadto z ważnych powodów może być zwołane w każdym czasie. Sprawująca funkcje kontrolne Rada Nadzorcza jest obecnie 13 osobowa. Zarząd składa się z trzech osób. W ostatnich dekadach liczebność organów SM została zmniejszona. Wpłynęło to pozytywnie na sprawność podejmowania decyzji, mimo iż waga problemów do rozwiązania wydatnie wzrosła.

Od wielu lat, z przyczyn czysto ekonomicznych, Spółdzielnia nie realizuje nowych inwestycji mieszkaniowych. Głównym jej zadaniem jest eksploatacja posiadanych zasobów. Zgodnie z wprowadzonym ustawodawstwem w ramach Spółdzielni został zrealizowany proces utworzenia odrębnych nieruchomości oraz przygotowanie warunków techniczno-ekonomicznych do właściwego zarządzania nimi. Wiele pracowników SM legitymuje się uprawnieniami licencjonowanych zarządców nieruchomości. W najbliższych planach nie przewiduje się natomiast prowadzenia kolejnych inwestycji mieszkaniowych.

• 17 stycznia - zarejestrowanie Urzędniczego Związku Budowy Mieszkań w Grudziądzu w Sądzie jako spółdzielni z ograniczoną odpowiedzialnością.
• 20 marca - zatwierdzenie rysunków budowlanych budynku przy ul. Kilińskiego 5.

1904

• 26 kwietnia - zatwierdzenie rysunków budowlanych budynków przy ul. Młyńskiej 17A i 17B.

1905

• 3 lutego - zatwierdzenie rysunków budowlanych budynku przy ul. Rapackiego (obecna nazwa).

1906

• Kwiecień - zatwierdzenie rysunków budowlanych budynków przy ul. Kościuszki 37 i 38.

1913

• Wydanie statutu Spółdzielni.

1920

• Przejęcie majątku niemieckiej dotąd spółdzielni i stworzenie “polskiego” Stowarzyszenia Urzędników Budowy Domów w Grudziądzu.

1922

• 8 września - zarejestrowanie nowego statutu.

1930

• Zmiana numeracji domów przy ul. Rapackiego (obecna nazwa) i Kościuszki.

1932

• 31 października - kolejna zmiana statutu.

1934

• Zmiana nazwy ul. z Tuszewska Grobla na gen. Bronisława Rapackiego.

1939

• 1 maja - kolejna zmiana statutu.
• Wrzesień - likwidacja i przejęcie majątku spółdzielni przez władze okupacyjne.

1945

• 27 lipca - przywrócenie mienia spółdzielni postanowieniem Sądu Grodzkiego w Grudziądzu.
• 17 sierpnia - pierwsze powojenne Walne Zgromadzenie Członków.
• 22 sierpnia - pierwsze powojenne wspólne posiedzenie Rady Nadzorczej i Zarządu.
• 3 września - pierwsze powojenne (protokołowane) posiedzenie Zarządu.

1946

• 15 maja - złożenie w Urzędzie Miejskim w Grudziądzu wniosku o przydzielenie spółdzielni domów poniemieckich.

1948

• Upoważnienie Zarządu do sprzedaży budynku przy ul. Kilińskiego 5.
• 29 kwietnia - powołanie nowego Zarządu.

1949

• 14 lipca - złożenie deklaracji przystąpienia do Centrali Spółdzielni Mieszkaniowych.

1950

• 16 kwietnia - przejęcie członków rozwiązanej Robotniczej Spółdzielni Mieszkaniowej w Grudziądzu, oddziału Pomorskiej Spółdzielni Mieszkaniowej w Bydgoszczy oraz zmiana nazwy na Spółdzielnię Mieszkaniową w Grudziądzu.

1960

• 28 czerwca - oddanie przez spółdzielnię do użytku pierwszego powojennego budynku przy ul. Dworcowej 43, Królewskiej 7.

1960 - 1965

• Oddanie do użytku budynków przy ul. Pruszyńskiego, Tysiąclecia, Smoleńskiego, Bora Komorowskiego oraz zabudowa ul. Piłsudskiego (dzisiejsze nazwy).

1968

• Rozpoczęcie przygotowań do realizacji osiedla Kalinowo (później Kopernika).

1969 - 1974

• Oddanie do użytku budynków przy ul. Laskowickiej.

1970

• Oddanie do użytku pierwszych budynków na osiedlu Kopernika - ul. Kopernika 1 i 4, 23-27, Piaskowa 1 i 4.

1972

• Zatwierdzenie planu przestrzennego zagospodarowania terenu umożliwiającego budowę osiedla mieszkaniowego na Strzemięcinie.

1973

• 30 czerwca - połączenie z Powiatową Spółdzielnią Mieszkaniową w Łasinie.
• Nadanie osiedlu Kalinowo nazwy "osiedle Kopernika" z okazji 500. rocznicy urodzin Astronoma.
• Listopad - podjęcie pierwszej uchwały o rozpoczęciu prac przygotowawczo-projektowych pod zabudowę obecnego osiedla Lotnisko.

1974

• Połączenie z Robotniczą Spółdzielnią Mieszkaniową przy Grudziądzkich Zakładach Przemysłu Gumowego.
• 18 grudnia - oddanie do użytku pierwszego budynku na osiedlu Strzemięcin oznaczonego administracyjnie Śniadeckich 38.

1975

• Rozpoczęcie inwestycji na osiedlu Mniszek.

1978

• Zgłoszenie pierwszej koncepcji zagospodarowania gruntów po PGR Rządz na cele mieszkaniowe.

1982

• Rozpoczęcie budowy głównej drogi na przyszłym osiedlu Rządz (późniejsza Konstytucji 3 Maja).
• 13 kwietnia - oddanie do użytku pierwszego budynku na osiedlu Lotnisko przy ul. Warszawskiej 1.
• Rozpoczęcie prac nad projektem wykorzystania terenów między osiedlem Strzemięcin a osiedlem Rządz - Osada “Grud”.

1983

• Odłączenie Powiatowej Spółdzielni Mieszkaniowej w Łasinie.

1984

• Październik - oddanie do użytku pierwszego budynku na osiedlu Rządz przy ul. Gąsiorowskiego 2.

1987

• Przyznanie projektowi Osady “Grud” nagrody Srebrnej Statuetki przez fundację Building and Social Housing Foundation.

1991

• 3 grudnia - odbiór ostatniego budynku na osiedlu Lotnisko przy ul. Stachonia 4.

1992

• Oddanie do użytku ostatniego budynku na osiedlu Kopernika przy ul. Chełmińskiej 74.
• Rozpoczęcie tworzenia sieci telewizji kablowej - podpisanie umowy z Telekomunikacją Polską S.A. na dzierżawę kanalizacji teletechnicznej.
• 8 grudnia - oddanie do użytku ostatniego budynku na osiedlu Strzemięcin, przy ul. Jackowskiego 43.

1993

• Pojawienie się pierwszego programu lokalnego w sieci kablowej tworzonego przez Centrum Kultury Teatr.

1996

• Wspólne przygotowywanie programu lokalnego przez Centrum Kultury Teatr i Studio SM.

2001

• Rozpoczęcie nadawania programu lokalnego na żywo.

2002

• Listopad - Rozpoczęcie sprzedaży usługi dostępu do Internetu poprzez sieć kablową dla Abonentów TVSM.

2007

• Maj - rozpoczęcie sprzedaży pierwszego pakietów cyfrowych.
• Sierpień - oddanie do eksploatacji budynku przy ul. Piotra Skargi 1 na potrzeby działalności telewizji kablowej.

2009

• Rozpoczęcie sprzedaży usługi telefonii stacjonarnej dla Abonentów TVSM.

2011

• Zmiana nazwy identyfikującej działalność telekomunikacyjną "TVSM" na "TVK SM". Nazwa "TVSM" jest używana w identyfikacji programu lokalnego.